Een burn-out kan een flinke aanslag op je leven zijn. Hoewel je er natuurlijk alles aan wilt doen om het ontstaan van een burn-out te voorkomen, heb je hier lang niet altijd zelf invloed op. Op het moment dat je een burn-out denkt te hebben, dan is het wel belangrijk om een aantal flinke aanpassingen in je levensstijl te maken. Dit is namelijk de enige manier om weer van je burn-out af te komen.
Wel of geen Burn-out?
Het is vaak lastig om zelf te bepalen of je wel of geen burn-out hebt. Hoewel een burn-out wel degelijk duidelijke symptomen heeft, kunnen deze symptomen ook bij tal van andere aandoeningen horen. Op basis van de belangrijkste symptomen kun je wel een inschatting maken of je last hebt van een burn-out, maar je huisarts is uiteindelijk de enige die je hier volledig duidelijkheid over kunt geven. Benieuwd wat de 12 belangrijkste symptomen van een burn-out zijn? We hebben een overzicht voor je gemaakt.
Symptoom 1: Je bent sneller en vaker vermoeid
Eén van de belangrijkste symptomen van een burn-out is vermoeidheid. De meeste mensen die last hebben van een burn-out merken dat ze aanzienlijk sneller en vaker vermoeid zijn dan voorheen. Daarnaast geven de meeste mensen met een burn-out ook aan dat de dagelijkse taken extra veel moeite kosten vanwege de vermoeidheid.
De vermoeidheid die je ervaart op het moment dat je last hebt van een burn-out is met geen mogelijkheid te vergelijken met de vermoeidheid die je ervaart na een aantal nachten slecht slapen. Mensen die last hebben van een burn-out voelen zich vaak onbegrepen door hun omgeving. Vaak wordt gedacht dat iemand simpelweg wat vroeger naar bed moet gaan om van de vermoeidheid als gevolg van een burn-out af te komen, maar dit is vrijwel nooit de oplossing.
Symptoom 2: Je hebt last van concentratieproblemen
Een ander belangrijk symptoom van een burn-out is concentratieproblemen. Dat is natuurlijk ook niet zo vreemd, want concentratieproblemen liggen vaak in het verlengde van ernstige vermoeidheid. Als je last hebt van een burn-out, dan is het lastig om gedurende lange tijd met één ding te zijn zonder afgeleid te raken. Als gevolg daarvan is het lastiger om optimaal te kunnen presteren, zowel op je werk als tijdens sociale activiteiten.
Concentratieproblemen bij mensen worden vaak veroorzaakt door het anti-stresshormoon cortisol. Dit hormoon wordt aangemaakt op het moment dat je stress ervaart en gaat doorgaans weer langzaam weg op het moment dat de stressvolle situatie is opgelost. In het geval van een burn-out is dit hormoon voortdurend aanwezig in het lichaam, wat kan zorgen voor concentratieproblemen.
Symptoom 3: Je hebt last van een laag zelfbeeld
Vooral als je al een lange tijd overspannen bent of een burn-out hebt, dan is de kans aanwezig dat je een laag zelfbeeld krijgt. Je merkt zelf dat je door je concentratieproblemen niet optimaal kunt presteren en bent daardoor onzeker over de dingen die je doet en zegt. Daarnaast merk je ook dat het ontvangen van complimenten je eigenlijk niet zoveel meer doet. Je bent geneigd om alleen te luisteren naar de negatieve opmerkingen, die je lage zelfbeeld bevestigen.
Symptoom 4: Je voelt jezelf depressief
Zeker als een burn-out voor langere tijd aanhoudt, kun je jezelf depressief voelen. De symptomen van een burn-out en een depressie zijn erg vergelijkbaar, waardoor het vaak lastig is om zelf te bepalen waar je precies last van hebt. Volgens verschillende onderzoeken zijn een burn-out en een depressie onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Als je last hebt van een burn-out, dan heb je vaak ook last van een (lichte) depressie. In sommige gevallen wordt er daarom gekozen voor het behandelen van een burn-out met een lichte antidepressivum.
Symptoom 5: Je hebt last van geheugenproblemen
In het verlengde van concentratieproblemen, kun je ook last krijgen van geheugenproblemen als je een burn-out hebt. Niet alleen is het lastig om nieuwe dingen te leren als je een burn-out hebt, ook simpele dingen als de plek waar je de sleutels hebt neergelegd kun je plotseling vergeten. De oorzaak van deze geheugenproblemen ligt, net als de oorzaak van concentratieproblemen, bij de grote hoeveelheid cortisol dat in je lichaam aanwezig is als je last hebt van een burn-out.
Symptoom 6: Je probeert sociale activiteiten zoveel mogelijk te vermijden
Als je last hebt van een burn-out dan heb je vaak wel zin om sociale activiteiten te ondernemen, maar je hebt er simpelweg de energie niet voor. Mensen met een burn-out proberen sociale activiteiten daarom vaak zoveel mogelijk te vermijden. Het gevolg hiervan is dat mensen met een burn-out vaak worden geconfronteerd met onbegrip vanuit hun sociale kring.
Vaak wordt de intensiteit van een burn-out niet goed begrepen door mensen die er geen last van hebben (gehad), waardoor mensen met een burn-out vaak vervelende opmerkingen naar hun hoofd geslingerd krijgen. Een burn-out stelt niet alleen vriendschappen op de proef, maar ook de relatie met je partner en kinderen. Hoewel zij doorgaans een stuk meer begrip tonen voor je burn-out, kunnen ook zij je niet helpen bij het oplossen ervan.
Symptoom 7: Je presteert niet meer zoals je van jezelf bent gewend
De verschillende gezondheidsklachten die je ervaart tijdens een burn-out kunnen ervoor zorgen dat je niet meer presteert zoals je dat van jezelf gewend bent. Voor mensen die last hebben van een burn-out is dit vaak een ware nachtmerrie, want het betreffen vaak mensen die hoge eisen stellen aan zichzelf. Negatieve feedback komt bij mensen met een burn-out extra hard binnen, want ze zijn er vaak zelf goed van op de hoogte dat hun prestaties ondermaats zijn.
Als je merkt dat je niet meer kunt presteren als voorheen, dan is het belangrijk om de oorzaak hiervan bespreekbaar te maken met de betrokken personen. Alleen op deze manier stel je anderen in staat begrip te tonen voor je situatie en hun gedrag hierop aan te passen.
Symptoom 8: Je grijpt sneller naar alcohol, drugs en medicatie
Het is vaak erg lastig voor mensen om met een burn-out om te gaan. Het komt daardoor regelmatig voor dat mensen die last hebben van een burn-out sneller naar alcohol, drugs en medicatie grijpen. Toch is dit nooit de oplossing voor je burn-out en het kan de symptomen alleen maar versterken.
Als je steeds vaker de neiging hebt om alcohol, drugs of medicatie te gebruiken tijdens je burn-out, dan is het absoluut noodzakelijk om dit bespreekbaar te maken bij een therapeut of je huisarts.
Symptoom 9: Je hebt weinig trek en je spijsvertering laat je in de steek
Mensen die een burn-out hebben geven vaak aan weinig trek te hebben en daarnaast verschillende spijsverteringsklachten te ervaren. Het is echter zo dat slecht en weinig eten uiteindelijk de andere symptomen van een burn-out alleen maar versterkt en het herstelproces belemmert.
Het is daarom belangrijk om tijdens een burn-out voldoende en divers te blijven eten. Probeer bijvoorbeeld gedurende de dag meerdere kleine maaltijden te eten in plaats van drie grote maaltijden. Als je merkt dat het je zelf niet lukt om meer te eten, dan kan het verstandig zijn om samen met een diëtist een passend dieet op te stellen.
Symptoom 10: Je valt niet gemakkelijk in slaap en slaapt niet door
Hoewel je jezelf door de burn-out gedurende de hele dag erg vermoeid voelt, lukt het vaak niet goed om in slaap te komen of een hele nacht door te slapen. Vanaf het moment dat je in bed ligt begin je met piekeren en hier lijkt de rest van de nacht geen eind aan te komen. Natuurlijk zorgt een slechte nachtrust er weer voor dat je jezelf extra vermoeid voelt, waardoor mensen met een burn-out vaak in een negatieve vicieuze cirkel terecht komen.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht door mensen die geen burn-out hebben, helpt het vaak niet om eerder naar bed te gaan of de wekker wat later te zetten. Als je last hebt van een burn-out, dan ben je namelijk vaak al ruimschoots voor de wekker gaat wakker.
Symptoom 11: Je bent sneller prikkelbaar en boos
De symptomen van een burn-out kunnen ervoor zorgen dat je sneller prikkelbaar en boos bent. Dat is natuurlijk ook niet zo vreemd, want als je door en door vermoeid bent is het niet meer dan logisch dat je jezelf niet optimaal voelt. Je kunt jezelf om de kleinste dingen boos en chagrijnig voelen en dit kan vervolgens weer voor onbegrip zorgen bij de mensen in je directe omgeving.
Symptoom 12: Je bent voortdurend angstig en paniekerig
Een bekend symptoom van een burn-out is dat je jezelf voortdurend angstig en paniekerig voelt. Als je overspannen bent of last hebt van een burn-out kunnen gevoelens van angst spontaan de kop opsteken. Het is daarnaast vaak een stuk lastiger om met deze gevoelens om te gaan als je overspannen bent.
Als deze angstgevoelens één van de overheersende symptomen van jouw burn-out zijn, dan is het wel belangrijk om hiervoor professionele hulp in te schakelen. Aan je angst- en paniekgevoelens kan namelijk wel degelijk wat worden gedaan, ook als je een burn-out hebt.